Demarcatieprobleem
Het demarcatieprobleem gaat over de vraag wat wetenschap is, waar de grens is tussen wel-wetenschap en niet-wetenschap. Aangezien het volstrekt onduidelijk is wat wetenschappelijk redeneren is, is deze vraag niet te beantwoorden (Kroes gaat in op dit probleem). Er zijn twee mogelijke oplossingen.
Oplossing 1. Criteria opstellen
over wat wetenschap is en wat niet. Dit is vaak geprobeerd, maar niet gelukt.
Oplossing 2. Wittgensteins methode
Wittgenstein introduceert het begrip verwantschap (gelijkenis). Hij geeft het voorbeeld van een spel. Er is niets waarmee je precies kunt aangeven wat precies een spel is, iets wat alle spellen gemeen hebben. Er zijn echter veel gelijkenissen tussen families: familiegelijkenissen (kaartspellen bijvoorbeeld maken allemaal gebruik van kaarten).
Gelijkenissen zijn niet transitief, dat wil zeggen dat als A een gelijkenis heeft met B en B een gelijkenis heeft met C, dit niet wil zeggen dat A een gelijkenis heeft met C. Zo ontstaat een netwerk van gelijkenissen. In dat netwerk zijn families te onderscheiden, die bestaan uit elementen met gezamelijke gelijkenissen. De grenzen van de families zijn niet scherp, het is niet duidelijk aan te geven wat de grens is.
Het ontbreken van een grens betekent niet dat deze methode onbruikbaar is. Wanneer er duidelijke voorbeelden (binnen de familie) en tegenvoorbeelden (buiten de familie) zijn, is het bruikbaar.
Aangezien de grens van een familie vaag is, kan over het al of niet binnen de familie zijn van een element tot grote discussie leiden. Dan kan per conventie afgesproken worden dat bepaalde elementen wel of niet tot de familie behoren. Een voorbeeld hiervan is de uitspraak van een rechter in de VS dat het creationisme niet tot de wetenschap behoort. Een strikte grens voor een familie kan nuttig zijn om mee te werken, zolang je je maar realiseert dat die er in werkelijkheid niet is.
Links
- Over Wittgenstein's "Philosophical Investigations"
- Creationism and judge Overton's decision
- CNN article about the 'monkey trial'